De externe deskundigen zijn aangesteld ter verbetering van de onafhankelijkheid, de professionaliteit en het draagvlak voor het beoordelingsproces van bestuurders.

Deze zomer starten toezichthouders de Autoriteit Financiële Markten (AFM) en De Nederlandsche Bank (DNB) met een pilot waarbij externe deskundigen betrokken worden bij bestuurderstoetsingen. De pilot loopt een jaar en zal daarna worden geëvalueerd. Hiermee geven de AFM en DNB invulling aan één van de aanbevelingen van de commissie Ottow, die onderzoek heeft gedaan naar de wijze waarop het toetsingsproces door de AFM en DNB wordt uitgevoerd.

Extern perspectief

De externe deskundigen zijn aangesteld ter verbetering van de onafhankelijkheid, de professionaliteit en het draagvlak voor het beoordelingsproces van bestuurders. Er is daarom gekozen voor kandidaten die beschikken over boardroomervaring of het perspectief van de boardroom in het toetsingsproces kunnen inbrengen. Ook hebben de AFM en DNB een gezamenlijke externe vertrouwenspersoon aangesteld en heeft DNB een externe voorzitter benoemd voor de hoorcommissie in bezwaarfase tegen besluiten over bestuurderstoetsingen. De AFM kent al langer een externe voorzitter van de hoorcommissie in de bezwaarfase.

Externe deskundigen AFM

Bij de AFM zullen Janka Stoker, Hans van der Noordaa en Ewoud Goudswaard als externe deskundigen betrokken worden bij het toetsingsproces. Janka Stoker is hoogleraar Leiderschap en Organisatieverandering aan de Rijksuniversiteit Groningen. Ook was zij lid van de commissie Ottow. Voormalig CEO Delta Lloyd Hans van der Noordaa is commissaris bij Stadsherstel Amsterdam en de Health(e)Foundation. Ewoud Goudswaard was CEO van de ASN Bank en is tot 1 september 2018 interim CCO van de Volksbank. Daarnaast is hij commissaris bij investment manager Triple Jump.

Externe deskundigen DNB

Bij DNB zullen Pauline van der Meer Mohr, Ludo Wijngaarden en Johan van Hall als externen betrokken worden bij het toetsingsproces. Pauline van der Meer Mohr is onder andere commissaris bij DSM, HSBC Holdings plc en EY. Ludo Wijngaarden was onder meer commissaris bij de Volksbank en is lid van de Raad van Advies van College Bescherming Persoonsgegevens. Johan van Hall was tot 1 maart jl. vicevoorzitter van de Executive Board van ABN AMRO Bank.

Werkzaamheden

De beide toezichthouders zullen de externen betrekken bij de uitvoering van personentoetsingen waaronder het voeren van toetsingsgesprekken. Dit betekent dat zij inzage krijgen in het toetsingsdossier, en actief deel nemen aan het toetsingsgesprek en de daarop volgende oordeelsvorming. Ook gaan zij een aantal aanvangstoetsingen op papier beoordelen. Het staat de externe deskundigen daarnaast vrij om gevraagd en ongevraagd advies op het toetsingsproces te geven.

Vertrouwenspersoon DNB en AFM

Joost Italianer is door de beide toezichthouders gevraagd op te treden als externe vertrouwenspersoon. Hij is advocaat en expert op het gebied van compliance en marktmisbruik en hij is onder meer lid van het Hof van Discipline, de beroepsinstantie in advocatentuchtzaken van de Nederlandse Orde van Advocaten. De vertrouwenspersoon kan worden ingeschakeld als er sprake is van een procedureel conflict of van een klacht over de bejegening.

Hoorcommissie bezwaarfase

Naast bovengenoemde externe deskundigen en de vertrouwenspersoon heeft DNB Eric Daalder (lid van de Raad van State) bereid gevonden om als externe voorzitter van de hoorcommissie in bezwaar tegen besluiten over bestuurderstoetsingen van DNB op te treden. De externe voorzitter is verantwoordelijk voor de gang van zaken tijdens de hoorzitting, bewaakt het proces en dat op zorgvuldige wijze alle relevante feiten verzameld worden om tot de kern van het bezwaar te komen. De AFM kent al geruime tijd een dergelijke onafhankelijke voorzitter van de hoorcommissie in de bezwaarfase. De hoorcommissie heeft op dit moment twee externe voorzitters: de heer mr. drs. C.O.W. Dubbelman en mevrouw prof. mr. drs. C.M. Grundmann – Van de Krol.

Europese regels en personentoetsingen

Recent zijn nieuwe Europese geschiktheidsrichtsnoeren voor bestuurders en commissarissen van banken, beleggingsondernemingen, marktexploitanten en datarapporteringsdienstverleners (DRSP’s) van kracht geworden. Hiermee wordt zichtbaar dat internationale regelgeving en Europese harmonisatie steeds meer invloed heeft, ook waar het personentoetsingen betreft. Gezien het internationale karakter van de financiële markt verwelkomen de AFM en DNB deze ontwikkeling in Europa.