Klassieke criteria voor het selecteren commissarissen zijn nog steeds (te) dominant. Op bepaalde kennisgebieden ontstaan lacunes, wat een wijziging in samenstelling RvC zou rechtvaardigen. Dat blijkt onder meer uit het tweede deelrapport van de negende editie van het jaarlijkse Grant Thornton Benchmarkonderzoek Commissarissen van en mede uitgevoerd door Aalt Klaassen en Herbert Rijken.
Klassieke criteria voor selecteren commissarissen nog steeds (te) dominant
Klassieke competenties als bestuurlijke ervaring, netwerk in Nederland, financiële kennis, operationele ervaring en juridisch kennis blijken nog steeds de dominante selectiecriteria te zijn voor het aantrekken van commissarissen. Al een groot aantal jaren blijken deze competenties volgens de commissarissen in voldoende mate te zijn ingevuld voor hun RvC’s.
Dat geldt bepaald niet voor bijvoorbeeld competenties als marketing-, ICT en technologische kennis. Op deze gebieden geven commissarissen, directeuren en secretarissen van RvC’s al jarenlang aan dat verbetering (zeer) wenselijk is. Om lacunes op deze gebieden in te vullen hebben commissarissen een duidelijke voorkeur om terug te vallen op het inhuren van externe expertise. De vraag is of dat altijd en zeker ten aanzien van de genoemde kennisgebieden een juiste keuze is. Een wijziging in de samenstelling van de RvC lijkt, gezien het langdurige karakter van de verbeterwensen, meer voor de hand te liggen.
Onwenselijke situatie
De richtlijnen voor het aanstellen van commissarissen moeten duidelijk, relevant en gebalanceerd zijn in aandacht voor de bedreigingen en de kansen. Ook mogen ze niet te gedetailleerd zijn. Verder hebben commissarissen een duidelijke voorkeur voor een principle-based insteek boven een rule based insteek. Daarnaast dienen ET’s (richtlijnen externe toezichthouders) gekwalificeerd personeel te gebruiken, goede criteria en een goede procedure te hanteren, goed te communiceren met RvC en betrokken commissaris en open te staan voor kritiek.
Door de commissarissen van de woningcorporaties zijn voor de AW op alle gebieden verbeterwensen geuit. Wel zijn er inmiddels signalen uit de markt ontvangen dat de AW in positieve zin in beweging is gekomen. Een belangrijke verbeterwens die op meer ET’s dan alleen de AW van toepassing is, betreft het meer gebalanceerd zijn van de richtlijnen voor het aanstellen van commissarissen in aandacht voor bedreigingen en kansen. De indruk bestaat dat er verhoudings¬gewijs teveel nadruk is gelegd op het hebben van sector-kennis/-ervaring. Hierdoor is het gevaar aanwezig dat sectorblindheid wordt gestimuleerd. Uit oogpunt van risicobeheersing is dat een onwenselijke situatie.
Over het commissarissen benchmarkonderzoek
In 2017 werkten er 240 commissarissen, 28 leden van RvB’s/Directies en 32 secretarissen van de RvC aan het onderzoek mee, zowel van beursgenoteerde als niet-beursgenoteerde bedrijven. Van de respondenten zijn er 99 vrouw, 69 vervullen de rol van voorzitter van een RvC, 33 commissarissen nemen een RvB-positie in bij een andere organisatie en 54 commissarissen maken deel uit van een one-tier board.
Over Grant Thornton
Grant Thornton in Nederland is lid van Grant Thornton International Ltd (GTIL), één van ’s werelds grootste netwerken van onafhankelijke accountants- en adviesorganisaties met ruim 42.000 professionals in meer dan 130 landen. Vanuit acht Nederlandse vestigingen ondersteunen ruim 400 professionals onze klanten met raad en daad op het gebied van accountancy, belastingen en (financiële) adviesvraagstukken. We leveren expertise van wereldformaat, op een manier die naadloos bij de unieke situatie van iedere klant aansluit. Wij werken vanuit een solide basis met een flexibele en resultaatgedreven mentaliteit.
