Het moet klaar zijn met de titel ‘excuustruus’. Dankzij het vrouwenquotum zijn er steeds meer vrouwelijke bestuurders en commissarissen bij beursgenoteerde bedrijven, maar dat wil niet zeggen dat de eisen minder hoog liggen. ‘In zo’n raad werkzaam zijn is een serieuze opdracht en je zou niet gevraagd worden als je incompetent was.’

Hoogleraar Mijntje Lückerath-Rovers gelooft niet dat het vrouwenquotum voor beursbedrijven leidt tot een massale opkomst van de excuustruus. ‘Het feit dat een bedrijf zegt “We willen alleen een vrouw” betekent niet dat je een excuustruus bent. Het bedrijf kan beter zeggen: “We zijn te homogeen, waardoor de besluitvorming niet optimaal werkt en daarom is deze vacature alleen open voor vrouwen.” Daar heb ik geen moeite mee.’

Zie ook: “Laat je niet gek maken”, Interview Hanny Kemna, RvC-lid Binck Bank

Sommige vrouwelijke commissarissen of bestuurders zijn wellicht bang voor het stempel excuustruus. Onzin, vindt Inge Brakman. ‘Mij werden posities gegund omdat ik vrouw ben, en dat heeft mij veel voordeel opgeleverd. Maar ik heb nooit het gevoel gehad dat er daarom minder eisen aan mij werden gesteld. Zo werkt het niet. Als je bent benoemd, dan moet je jezelf nog steeds waarmaken.’

Marie-Leontine de Graaf Krüger, van Board Refreshment, een bedrijf dat (kandidaat-)commissarissen en toezichthouders ondersteunt en matcht met organisaties, sluit zich aan bij Brakman. ‘In zo’n raad werkzaam zijn is een serieuze opdracht en je zou niet gevraagd worden als je incompetent was; er zijn echt genoeg vrouwen om uit te kiezen. We weten allemaal hoe hoogopgeleid en gekwalificeerd vrouwen zijn in Nederland. Dan zou het toch een vreemd toeval zijn als ze allemaal minder geschikt zouden zijn dan mannen?’

Balanstrutje

Rianne Letschert, toezichthouder bij het Catharina Ziekenhuis en rector magnificus bij Universiteit Maastricht, pleit vooral voor meer begrip: ‘Ik zit in een omgeving die door mannen gedomineerd wordt en zie hoe bijzonder het is als je daar doorheen kunt breken. We hebben slechts drie vrouwelijke rectoren aan de Nederlandse universiteiten en drie vrouwelijke voorzitters. Als je het filmpje ziet dat de organisatie van het Maastrichtse cortège maakte tijdens de opening van het academisch jaar, dan zie je – ze zoemden expres in op de schoenen – maar heel weinig hoge hakken.’

‘Kijk, het is niet mijn ambitie in het leven om in de schijnwerpers te staan’, vervolgt Letschert. ‘Maar nu dacht ik: ik doe het, ik kan zo laten zien wat ik kan. Dan ben ik maar af en toe de excuustruus, maar wel in de hoop dat het beeld echt gaat kantelen: meer vrouwen in hoge functies en een andere toon in het debat over werkende vrouwen. Wie parttime werkt is geen ‘balanstrutje’, dat vind ik zo denigrerend. Iedereen wil toch balans in zijn leven? En al die keuzes? Daar mag meer begrip voor komen, het is vaak knap ingewikkeld om een baan en een gezin te combineren.