Richtlijnen externe toezichthouders voor aanstellen commissarissen vormen risico voor vergroten sectorblindheid. Externe toezichthouder volgens commissarissen nog teveel rule-based en te weinig principle-based.
Klassieke competenties als bestuurlijke ervaring, netwerk in Nederland, financiële kennis, operationele ervaring en juridische kennis blijken nog steeds de dominante selectiecriteria te zijn voor het aantrekken van commissarissen. Dat geldt bepaald niet voor competenties als marketing, ICT en technologisch kennis. Op deze gebieden geven commissarissen, directeuren en secretarissen van RvC’s al jarenlang aan dat verbetering (zeer) wenselijk is. Ondanks dat de verbeterwensen al meerdere jaren genoemd worden, hebben commissarissen nog steeds een duidelijke voorkeur om op deze gebieden externe expertise in te huren, toont het tweede deel van het jaarlijkse Grant Thornton Commissarissen Benchmarkonderzoek ‘Klassieke criteria voor selecteren commissarissen nog steeds (te) dominant.’
Bart Jonker, partner bij Grant Thornton: “De vraag is of dat altijd, en zeker ten aanzien van de genoemde kennisgebieden, een juiste keuze is. Een wijziging in de samenstelling van de RvC lijkt, gezien het langdurige karakter van de verbeterwensen, meer voor de hand te liggen.”
Richtlijnen externe toezichthouders voor aanstellen commissarissen vormen risico voor vergroten sectorblindheid
De richtlijnen voor het aanstellen van commissarissen moeten duidelijk, relevant en gebalanceerd zijn met aandacht voor de bedreigingen en de kansen. Ook mogen ze niet te gedetailleerd zijn. Verder hebben commissarissen een duidelijke voorkeur voor een principle-based insteek boven een rule-based insteek. Opvallend is de uitkomst dat ze vinden dat hun externe toezichthouder meer rule-based dan principle-based is. Daarnaast dienen externe toezichthouders gekwalificeerd personeel te gebruiken, goede criteria en een goede procedure te hanteren, goed te communiceren met de RvC en betrokken commissaris en open te staan voor kritiek.
Door de commissarissen van de woningcorporaties zijn voor de Autoriteit Woningcorporaties op alle gebieden verbeterwensen geuit. Er zijn inmiddels signalen uit de markt ontvangen dat de Autoriteit Woningcorporaties in positieve zin in beweging is gekomen.
Een belangrijke verbeterwens die op meer externe toezichthouders dan alleen de Autoriteit Woningcorporaties van toepassing is, betreft het meer gebalanceerd zijn van de richtlijnen voor het aanstellen van commissarissen met aandacht voor bedreigingen en kansen. Jonker: “De indruk bestaat dat er verhoudingsgewijs teveel nadruk is gelegd op sectorkennis of -ervaring. Hierdoor bestaat het gevaar dat sectorblindheid wordt gestimuleerd. Uit oogpunt van risicobeheersing is dat een onwenselijke situatie.”
Dit zijn enkele resultaten uit het tweede deelrapport van de negende editie van het jaarlijkse Grant Thornton commissarissen benchmark onderzoek van en mede uitgevoerd door Aalt Klaassen en Herbert Rijken. Aan het onderzoek deden 300 commissarissen, bestuurders en secretarissen van RvC’s mee.
