Bijna een op vijf woningcorporaties voldoet niet aan goede governance. Vanwege gebrek aan onafhankelijke controller in combinatie met gebreken in sturing en verantwoording.
De meeste van de 146 onderzochte woningcorporaties voldoen op hoofdlijnen aan de criteria voor goede governance. Een verdere verbetering van ‘goed bestuur’ is wenselijk, blijkt uit het onderstaande overzicht van de Autoriteit woningcorporaties (Aw) van in 2017 uitgevoerde governance-inspecties.
Governance staat voor de Aw centraal in haar toezicht: alle activiteiten van sturen, beheersen, toezicht houden en verantwoorden in hun onderlinge samenhang. Hoe zijn de checks en balances bij de corporaties georganiseerd en hoe werkt het intern toezicht, spreekt men elkaar aan en corrigeert men elkaar? Goede governance helpt problemen te voorkomen, daarom inspecteert de Aw hierop.
Van de onderzochte corporaties voldeden er 89 aan de minimumeisen, 10 zaten daarboven. Daarentegen voldeden er 27 niet aan de minimumeisen, bijna een op de vijf dus. Vaak was dan de functie van de onafhankelijke controller niet goed ingevuld, in combinatie met gebreken in sturing en verantwoording. Andere zaken die speelden betroffen tekortkomingen op het vlak van risicomanagement, de relatie met belanghebbenden, de financiële competenties binnen de organisatie of de samenstelling van de Raad van Commissarissen. De Aw monitort de corporaties met een tekortschietende governance en spoort ze aan zich te verbeteren. In 2017 zijn vier corporaties (mede) vanwege slechte/onvoldoende governance onder verscherpt toezicht geplaatst.
De Aw heeft in dit onderzoek vooral gesproken met het bestuur en de Raad van Commissarissen. Zo blijft het zicht op de cultuur in de organisatie en de kwaliteit van kernprocessen beperkt en kan de Aw vaak alleen op papier zien of er checks and balances zijn ingericht. De Aw gaat daarom onderzoeken hoe zij beter inzicht kan krijgen in de cultuur van een corporatie. Zij doet dit samen met andere sectorpartijen zoals het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW) en de Stichting Visitaties Woningcorporaties Nederland (SVWN).
