Bonussen kunnen leiden tot perverse prikkels. Deze ongewenste prikkels kunnen weer leiden tot risico’s, zoals fraude. Hoe kun je zulke risico’s managen? Commissarissen.nl geeft 10 tips.
Een beloningsstructuur kan prikkels bevatten die medewerkers aanzetten tot gedrag buiten de grenzen van de risicostrategie. Bijvoorbeeld bonussen gekoppeld aan een ‘alles-of-niets’-doelstelling, waarbij er dus geen tussenscores zijn. Hoe kan een onderneming de risico’s die kleven aan beloningen beheersen?
Zie ook: Hoeveel verdient een commissaris?
Het Governance Pocketboekje Remuneratie van PwC geeft 10 praktische tips voor het risicomanagement van beloningen:
1. Zorg dat het vaste salaris voldoende is ter dekking van de kosten van levensonderhoud.
2. Zorg voor een passende verhouding tussen vast en variabel inkomen; financiële instellingen hebben zich gecommitteerd aan een maximale verhouding van 1:1 (Code Banken).
3. Zorg voor SMART geformuleerde prestatiedoelstellingen, waarbij tussenscores mogelijk zijn.
4. Zorg voor een evenwichtige set van verschillende soorten prestatiecriteria, bijvoorbeeld via een balanced scorecard (aandacht voor ‘wat’ en ‘hoe’).
5. Zorg voor een goede mix van korte en lange termijn doelstellingen.
6. Neem het risico van belonen mee in de periodieke risicoanalyse voor de onderneming.
7. Regel dat de afdelingen compliance en risk management verhoogd waakzaam zijn – extra ‘controls’ instellen – in geval van een verhoogd risico op verkeerd gedrag.
8. Regel dat de interne accountantscontrole zulke extra controls ook meeneemt in de normale routine.
9. Zorg voor robuuste processen en procedures voor de besluitvorming over variabele beloningen.
10. Zorg ervoor dat de remuneratiecommissie zicht krijgt en houdt op de betrokkenheid van de controlefuncties in het beloningsdossier (beleidsvorming én uitvoering).
Uiteraard zijn deze 10 tips niet genoeg om alle fraude te voorkomen. Maar het ‘in control’ krijgen van de mogelijke bijwerkingen van bonussen is een goed begin. De governance van beloningen gaat diep de organisatie in, ook in een Raad van Commissarissen.