Het cybertijdperk met social media kan voor snelle (wereldwijde) verspreiding van onaangename en/of onjuiste informatie zorgen. Dat kan uw onderneming of u persoonlijk ook gebeuren, met alle akelige reputatiegevolgen die erbij horen.  

Het onderzoek ‘2018 Reputation Risk in the Cyber Age’ van AON en Pentland Analytics van afgelopen oktober concludeert zelfs dat social media voor een verdubbeling van reputatieschade zorgen bij beursgenoteerde ondernemingen.

Zie ook: ‘Als commissaris moet je goed nadenken over je vraag’

In het huidige tijdperk doet, in mijn ogen, iedere bestuurder er goed aan om een adequaat risicomanagement paraat te hebben voor mogelijke negatieve social media-escalatie. Dit geldt vooral voor beurgenoteerde ondernemingen en ondernemingen in de semipublieke sector.

Reputatieschade en negatieve publiciteit: aanjagers van bestuurdersaansprakelijkheidsclaims
Reputatieschade en negatieve publiciteit zijn een voorname bron van interne (van de onderneming zelf) en externe (van derden) claims op bestuurders. Uit onderzoek van de Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum “Het aansprakelijk stellen van bestuurders” van 2012 blijkt dat reputatieschade en externe (media)druk een belangrijke aanjager zijn van interne claims.

Naast de ernst van de verwijtbaarheid (bijv. fraude) blijkt uit dit onderzoek dat onder meer de volgende overwegingen leiden tot claims op bestuurders:

a)  er is ernstige reputatieschade voor de onderneming opgetreden in een crisissituatie; het vertrouwen in de onderneming moet worden hersteld.
b) er is sprake van externe mediadruk om tot actie tegen de bestuurder over te gaan. Negatieve publiciteit maakt het ‘afgeven van een signaal’ voor veel ondernemingen belangrijker. Uit het onderzoek blijkt dat bij semipublieke bedrijven het ‘signaal’ zelfs een belangrijke overweging is. Ook bij beursgenoteerde ondernemingen speelt dit. Met het verlies van vertrouwen bij beleggers en het instorten van de beurskoers dreigt de onderneming in een negatieve spiraal terecht te komen.
c) de persoonlijke reputatie van de beslissers zou schade oplopen indien zij niet daadkrachtig optreden tegen de bestuurder.

Adequaat preventief en reactief risicomanagement 
Het risico op reputatieschade staat de afgelopen tien jaar in de top van de Global Risk Management Survey van AON. Inzicht in toprisico’s en crisisscenario’s en adequaat issue- en crisismanagement kunnen de impact van reputatie-issues aanzienlijk beperken volgens de betrokken experts.

Uit het onderzoek ‘2018 Reputation Risk in the Cyber Age’ blijkt dat drie factoren bepalend zijn voor een succesvol beperken en herstel van een reputatie-issue:

1.Crisiscommunicatie moet snel en waar nodig wereldwijd worden opgepakt

2.De perceptie dat een organisatie eerlijk en transparant is, is essentieel

3.Het nemen van actieve maatschappelijke verantwoordelijkheid is van cruciaal belang

“Nieuwe technologieën als robotica, kunstmatige intelligentie en bionica vereisen een constante waakzaamheid op de reputatie van een organisatie,” zegt Dr. Deborah Pretty, oprichter van Pentland Analytics. “Het wordt voor mensen steeds eenvoudiger, goedkoper en sneller mogelijk om nieuws te verspreiden.”

Bij een eventuele social media-escalatie met mogelijke claimdruk is het verstandig om een multidisciplinair team van (reputatie)communicatiespecialisten en bestuurdersaansprakelijkheidsspecialisten te formeren. Het is van belang om dergelijke problemen in de kiem, althans in een zo vroeg mogelijk stadium, te smoren.

Bart-Adriaan de Ruijter is advocaat bij Kennedy Van der Laan in Amsterdam. Bart-Adriaan is gespecialiseerd in vertegenwoordiging en advies van bestuursleden en bedrijven in complexe potentieel litigieuze situaties. KVdL is partner van Commissarissen.nl